Trĩ Nội, Trĩ Ngoại: 4 Dấu Hiệu Cảnh Báo Bệnh Trĩ Thường Gặp
Bệnh trĩ với tỷ lệ mắc bệnh ngày càng tăng, là một trong những bệnh lý hậu môn trực tràng phổ biến nhất. Trĩ nội, trĩ ngoại có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như chảy máu, tắc mạch, nhiễm trùng... Vậy làm thế nào để nhận biết mình có bị bệnh trĩ hay không? Hãy cùng Trung Sơn Pharma tìm hiểu 4 dấu hiệu cảnh báo bệnh trĩ thường gặp nhất để có những biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời.
Bệnh trĩ là gì?
Bệnh trĩ (HEM-uh-roids) là tình trạng sưng tĩnh mạch, tương tự như tĩnh mạch giãn, tại vùng cuối của trực tràng và hậu môn. Khi thành mạch máu bị căng quá mức và trở nên mỏng manh, các tĩnh mạch có thể phồng lên và bị kích thích, đặc biệt trong quá trình đi tiêu. Mặc dù trĩ không phải là một vấn đề nghiêm trọng, nhưng chúng có thể mang lại những triệu chứng khó chịu. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến chảy máu trực tràng. Thông thường, trĩ có thể tự khỏi và có nhiều phương pháp điều trị có thể hỗ trợ giảm triệu chứng.
Bệnh trĩ có thể được phân loại thành hai loại chính: trĩ nội và trĩ ngoại, với các triệu chứng khác nhau. Vậy bệnh trĩ nội là gì và có điểm gì khác với bệnh trĩ ngoại? Hãy tìm hiểu trong phần sau!
.jpg)
Bệnh trĩ và dấu hiệu nhận biết
Trĩ nội
Trĩ nội là một tình trạng bệnh lý xảy ra khi các tĩnh mạch ở vùng hậu môn trực tràng (trên đường lược) bị sưng hoặc phình to do sự co giãn quá mức. Tình trạng này có thể gây ra nhiều vấn đề khó chịu, mặc dù người bệnh có thể không cảm nhận được. Bệnh trĩ nội thường phát triển gần cuối trực tràng và không thể nhìn thấy hoặc sờ thấy trừ khi nó sa ra ngoài.
Việc chẩn đoán bệnh trĩ nội có thể khó khăn hơn so với trĩ ngoại vì khối trĩ nằm ẩn bên trong trực tràng. Đặc biệt, ở nam giới, do cơ sàn chậu chắc chắn, trĩ nội thường ít khi sa ra ngoài, khiến người bệnh chỉ tìm đến thăm khám khi có biến chứng như chảy máu. Mọi người đều có khả năng mắc bệnh trĩ nội, nhưng tình trạng này thường gặp nhất ở những người trong độ tuổi từ 28 đến 50.
Các bác sĩ phân loại bệnh trĩ nội thành bốn cấp độ khác nhau dựa trên mức độ nghiêm trọng:
| Phân loại | Mức độ |
| Bệnh trĩ nội độ 1 | Nếu búi trĩ bên trong chảy máu nhưng vẫn nằm trong trực tràng, nó được xếp vào loại trĩ độ I. |
| Bệnh trĩ nội độ 2 | Một số búi trĩ nội có thể sa ra ngoài, tức là chúng lòi ra khỏi hậu môn. Nếu tình trạng sa này tự trở về mà không cần can thiệp, đó là bệnh trĩ độ II. |
| Bệnh trĩ nội độ 3 | Trĩ độ III đã sa ra ngoài và không tự trở về. Tuy nhiên, các búi trĩ này thường có thể được đưa trở lại trực tràng bằng cách giảm thủ công. |
| Bệnh trĩ nội độ 4 | Đây là giai đoạn nặng nhất của bệnh trĩ nội, không thể tự chữa lành. Các búi trĩ sẽ sa ra ngoài ngay cả khi người bệnh cố gắng giảm thiểu bằng tay. |
Bệnh trĩ nội phát triển gần cuối trực tràng và không thể nhìn thấy hoặc sờ
Trĩ ngoại
Trĩ ngoại được bao bọc bởi biểu mô vảy và được điều khiển bởi các dây thần kinh da, là nhánh của dây thần kinh mu. Loại trĩ này có thể xuất hiện quanh vùng dưới da và tại nhiều vị trí khác nhau. Cuối cùng, bệnh trĩ ngoại được dẫn lưu qua tĩnh mạch trực tràng dưới vào tĩnh mạch chủ dưới.
Tình trạng tăng áp lực trong ổ bụng, chẳng hạn như do rặn, đi ngoài phân cứng hoặc trong quá trình sinh nở, có thể dẫn đến ứ đọng tĩnh mạch ở đám rối trĩ. Điều này có thể gây ra chảy máu, huyết khối và sa búi trĩ.
Bệnh trĩ ngoại có thể gây ra các triệu chứng theo những cách sau:
- Huyết khối cấp tính thường liên quan đến sự thay đổi trong chế độ ăn uống, căng thẳng do táo bón nặng và hoạt động thể chất không phù hợp.
- Đau cũng có thể phát sinh từ sự giãn nở đột ngột của lớp da bên trên do sự hình thành cục máu đông. Cơn đau này có thể kéo dài từ 5 đến 12 ngày, và khi tình trạng sưng giảm, có thể nhìn thấy một thẻ da.
Bệnh trĩ ngoại có thể gây ra cơn đau kéo dài từ 5 đến 12 ngày
Dấu hiệu bệnh trĩ
Các triệu chứng của bệnh trĩ thường thay đổi tùy thuộc vào loại trĩ.
Trĩ nội
Trĩ nội nằm sâu trong trực tràng, thường không thể nhìn thấy hoặc cảm nhận được và ít khi gây khó chịu. Tuy nhiên, khi có sự kích thích hoặc rặn khi đi tiêu, có thể xuất hiện các triệu chứng như:
- Chảy máu không đau: Có thể thấy một lượng nhỏ máu đỏ tươi trên giấy vệ sinh hoặc trong bồn cầu.
- Trĩ sa: Khi trĩ nội bị đẩy ra ngoài lỗ hậu môn, được gọi là trĩ sa hoặc trĩ lồi, có thể gây ra cảm giác đau và kích ứng.
Trĩ ngoại
Trĩ ngoại nằm dưới lớp da xung quanh hậu môn, với các triệu chứng có thể bao gồm:
- Ngứa hoặc kích ứng tại vùng hậu môn.
- Đau hoặc khó chịu.
- Sưng tấy xung quanh hậu môn.
- Chảy máu.
Trĩ huyết khối
Khi máu ứ đọng trong trĩ ngoại, có thể hình thành cục máu đông, được gọi là trĩ huyết khối. Tình trạng này có thể dẫn đến:
- Đau dữ dội.
- Sưng tấy.
- Viêm.
- Khối u cứng, đổi màu gần khu vực hậu môn.
Việc nhận diện các triệu chứng này là rất quan trọng để có thể tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời và hiệu quả.
Nhận biết dấu hiệu bệnh trĩ nội và trĩ ngoại
Nguyên nhân gây ra bệnh trĩ
Bệnh trĩ xảy ra khi áp lực tích tụ ở phần dưới của trực tràng, ảnh hưởng đến lưu thông máu và khiến các tĩnh mạch ở khu vực này sưng lên. Nguyên nhân chính có thể dẫn đến tình trạng này như:
- Rặn khi đi tiêu: Áp lực từ việc đẩy có thể gây căng thẳng cho các tĩnh mạch.
- Căng thẳng thể chất: Thực hiện các hoạt động nặng nhọc, như nâng vật nặng, có thể làm tăng áp lực.
- Thừa cân: Béo phì có thể tạo ra áp lực lớn lên các tĩnh mạch.
- Mang thai: Khi tử cung phát triển, nó có thể đè lên các tĩnh mạch, gây ra sưng.
- Chế độ ăn thiếu chất xơ: Một chế độ ăn nghèo chất xơ có thể góp phần vào táo bón, làm tăng nguy cơ bị trĩ.
- Quan hệ tình dục qua đường hậu môn: Hành vi này có thể gây áp lực lên các tĩnh mạch vùng hậu môn.
Ngoài ra, tình trạng táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài cũng có thể dẫn đến bệnh trĩ. Các hành động như ho, hắt hơi hoặc nôn mửa cũng có thể làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
Phương pháp điều trị bệnh trĩ mới nhất
Cách chữa bệnh trĩ
Nhiều triệu chứng có thể tự khỏi. Phác đồ điều trị sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của triệu chứng. Hầu hết các biện pháp khắc phục tại nhà và phương pháp điều trị bệnh trĩ đều an toàn, ngay cả trong thời kỳ mang thai. Những thay đổi đơn giản trong lối sống có thể giúp giảm triệu chứng nhẹ trong khoảng 2-7 ngày:
- Tăng cường chất xơ trong chế độ ăn bằng thực phẩm bổ sung không kê đơn và các loại thực phẩm như trái cây, rau xanh và ngũ cốc.
- Tránh rặn khi đi tiêu; uống đủ nước có thể giúp việc tiêu hóa dễ dàng hơn.
- Tắm nước ấm trong 20 phút nhiều lần trong ngày có thể mang lại cảm giác thoải mái.
- Sử dụng túi chườm đá để giảm đau và sưng.
- Sử dụng thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị bệnh trĩ.
Cách chữa bệnh trĩ không phẫu thuật
- Các loại kem, miếng lót và thuốc điều trị trĩ không kê đơn có thể tạm thời làm giảm đau, sưng và ngứa. Hầu hết các sản phẩm này chứa các thành phần như lidocaine, hydrocortisone hoặc cây phỉ.
- Lưu ý không nên sử dụng thuốc hydrocortisone không kê đơn quá một tuần trừ khi có chỉ định từ bác sĩ.
Phương pháp điều trị bệnh trĩ bằng phẫu thuật
Nếu bạn bị trĩ lớn hoặc các phương pháp điều trị khác không hiệu quả, có thể cần phẫu thuật hoặc thủ thuật khác để loại bỏ hoặc thu nhỏ búi trĩ. Bác sĩ có thể thực hiện các phương pháp như:
- Tiêm hóa chất vào búi trĩ để làm co lại.
- Sử dụng tia laser để bịt kín các mạch máu cung cấp cho búi trĩ.
- Đặt một sợi dây cao su nhỏ quanh búi trĩ để ngăn chặn nguồn cung cấp máu.
- Sử dụng thiết bị cắt để chặn nguồn cung cấp máu.
- Nếu búi trĩ đặc biệt lớn hoặc tái phát, bác sĩ có thể cắt bỏ chúng bằng một dụng cụ sắc gọi là dao mổ, thủ thuật này được gọi là cắt trĩ.
Phương pháp điều trị bệnh trĩ thay thế
Cây phỉ là một loại thảo dược có thể tìm thấy dưới dạng lỏng tại các hiệu thuốc. Nó có khả năng giảm tạm thời các triệu chứng khi được sử dụng trong bồn tắm ngồi hoặc thoa lên vùng bị ảnh hưởng. Cây phỉ cũng là thành phần hoạt tính trong một số sản phẩm điều trị bệnh trĩ.
Tuy nhiên, thông tin về tính an toàn và hiệu quả của một số thảo mộc khác, thường được sử dụng như phương pháp điều trị thay thế, vẫn còn hạn chế. Một số loại thảo mộc này bao gồm:
- Cây kim châm
- Rau má
- Cây ngải cứu
Ngoài ra, một số người cũng sử dụng thực phẩm bổ sung chứa chất xơ hoặc men vi sinh, các vi sinh vật có lợi giúp cải thiện sức khỏe đường ruột. Trước khi thử bất kỳ phương pháp nào trong số này, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Cách ngăn ngừa bệnh trĩ
Để ngăn ngừa bệnh trĩ và giảm triệu chứng, hãy thực hiện những mẹo sau:
- Ăn thực phẩm giàu chất xơ: Tăng cường trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt để làm mềm phân và tăng khối lượng phân. Bổ sung từ từ để tránh khí đường ruột.
- Uống đủ nước: Nên uống 6-8 cốc nước mỗi ngày để giữ cho phân mềm. Tránh rượu để hỗ trợ tiêu hóa.
- Sử dụng chất bổ sung chất xơ: Nếu chế độ ăn uống không đủ chất xơ, có thể sử dụng các chất bổ sung như psyllium hoặc methylcellulose. Hãy uống đủ nước khi dùng bổ sung để tránh táo bón.
- Tránh rặn: Không nên nín thở hay rặn khi đi tiêu để giảm áp lực lên tĩnh mạch.
- Tập thể dục thường xuyên: Giúp ngăn ngừa táo bón và giảm áp lực lên tĩnh mạch. Tập thể dục cũng hỗ trợ giảm cân.
- Tránh ngồi lâu: Đặc biệt khi đi vệ sinh, để không làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch ở hậu môn.
Thực hiện những biện pháp này sẽ giúp bạn giảm nguy cơ mắc bệnh trĩ.
Bổ sung chất xơ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh trĩ
⚠️ Tổng kết
- Bệnh trĩ (HEM-uh-roids) là tình trạng sưng tĩnh mạch, tương tự như tĩnh mạch giãn, tại vùng cuối của trực tràng và hậu môn.
- Bệnh trĩ nội thường phát triển gần cuối trực tràng và không thể nhìn thấy hoặc sờ thấy trừ khi nó sa ra ngoài.
- Trĩ ngoại được bao bọc bởi biểu mô vảy và được điều khiển bởi các dây thần kinh da, là nhánh của dây thần kinh mu.
- Dấu hiệu bệnh trĩ: chảy máu không đau, trĩ sa, ngứa hậu môn, đau, sưng tấy quanh hậu môn, chảy máu, viêm,...
- Nguyên nhân bệnh trĩ: Rặn khi đi tiêu, thừa cân, mang thai, ăn thiếu chất xơ, quan hệ tình dục qua đường hậu môn.
- Ngăn ngừa bệnh trĩ: Uống đủ nước, bổ sung chất xơ, tránh rặn khi đi vệ sinh, thể dục thường xuyên, hạn chế ngồi lâu.
Qua bài viết trên, Trung Sơn Pharma đã cung cấp đến bạn thông tin bổ ích về bệnh trĩ là gì, trĩ nội, trĩ ngoại và phương pháp điều trị trĩ. Hi vọng với những kiến thức mà chúng tôi chia sẻ, bạn đã có sự quan tâm hơn và tránh được những tác nhân gây tổn thương cho sức khỏe cơ thể. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy liên hệ hotline miễn phí 1800558898 để được nhóm Dược sĩ chuyên môn tại Hệ thống nhà thuốc Trung Sơn giải đáp thắc mắc và hỗ trợ tư vấn phương pháp điều trị tốt nhất.
Tài liệu tham khảo
- Kahn, A., & Jewell, T. (2021, January 4). Hemorrhoids: Signs, diagnosis, and treatment. Healthline. https://www.healthline.com/health/hemorrhoids
- LeWine, H. E. (2024, March 26). Hemorrhoids and what to do about them. Harvard Health. https://www.health.harvard.edu/diseases-and-conditions/hemorrhoids_and_what_to_do_about_them
- Nall, R., MSN, & CRNA. (2020, January 15). External hemorrhoids: Treatment, pictures, symptoms, and causes. Medicalnewstoday.com. https://www.medicalnewstoday.com/articles/322732
Bài viết liên quan
