Trào Ngược Dạ Dày Thực Quản (GERD): Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Mẹo Làm Giảm Trào Ngược Dạ Dày
Trào ngược dạ dày thực quản
Triệu chứng trào ngược dạ dày
- Ợ nóng: Đây là triệu chứng phổ biến nhất, thường cảm thấy như một cơn đau nóng rát ở ngực, bắt đầu từ sau xương ức và lan lên cổ họng. Nhiều người mô tả cảm giác như thức ăn đang trở lại miệng, để lại vị chua hoặc đắng. Cảm giác này có thể kéo dài đến 2 giờ, thường tồi tệ hơn sau khi ăn hoặc khi nằm xuống.
- Ho do GERD: Axit dạ dày dư thừa có thể gây ho, thở khò khè, khàn giọng, và cảm giác tắc nghẽn ở ngực.
- Đau ngực: Trào ngược axit có thể tạo ra cảm giác áp lực, bóp nghẹt hoặc đau ở ngực, đôi khi khiến người bệnh nhầm lẫn với cơn đau tim.
- Buồn nôn
- Hôi miệng
- Khó thở
- Khó nuốt
- Nôn mửa
- Mòn men răng
- Cảm giác như có một cục u trong cổ họng
- Cơn ho dai dẳng
- Viêm thanh quản
- Bệnh hen suyễn bùng phát hoặc trở nên nghiêm trọng hơn
- Vấn đề về giấc ngủ
- Viêm
- Chảy máu
- Vết loét hoặc vết thương hở
- Khó nuốt
Triệu chứng bệnh trào ngược dạ dày thực quản
Nguyên nhân nào dẫn đến trào ngược dạ dày thực quản
- Tình trạng trào ngược: GERD có thể xuất hiện mà không có tổn thương thực quản, chiếm khoảng 50-70% trường hợp. Trào ngược dạ dày thực quản thường xuyên xảy ra khi hàng rào cơ thắt thực quản dưới (LES) bị tổn thương.
- Trào ngược bình thường: Trong một số trường hợp, trào ngược có thể xảy ra mà không gây hậu quả nghiêm trọng, chỉ dẫn đến triệu chứng ợ nóng không thường xuyên ở những người không mắc GERD. Tuy nhiên, ở bệnh nhân GERD, trào ngược gây ra triệu chứng thường xuyên và có thể làm tổn thương mô thực quản.
- Thoát vị khe thực quản: Một số bệnh nhân mắc GERD có thể đi kèm với thoát vị khe thực quản, xảy ra khi một phần dạ dày di chuyển lên trên cơ hoành từ bụng vào ngực. Cơ hoành là cơ ngăn cách giữa ngực và bụng. Nếu cơ hoành bị tổn thương, khả năng của LES trong việc ngăn chặn trào ngược axit sẽ bị giảm.
- Áp lực cơ thắt: Ngay cả khi LES và cơ hoành hoạt động bình thường, trào ngược vẫn có thể xảy ra. LES có thể giãn ra sau khi ăn nhiều, dẫn đến giảm áp lực tại LES và tạo điều kiện cho trào ngược.
- Mức độ tổn thương thực quản: Mức độ tổn thương thực quản và độ nghiêm trọng của GERD phụ thuộc vào tần suất trào ngược, thời gian chất trào ngược lưu lại trong thực quản và lượng axit tiếp xúc với thực quản.
Trào ngược dạ dày xảy ra khi các cơ chế bảo vệ thực quản không còn hiệu quả trước sự trào ngược của chất từ dạ dày
Biến chứng trào ngược dạ dày thực quản
- Viêm thực quản: Viêm niêm mạc thực quản, có thể dẫn đến loét và thay đổi mô (sẹo, loạn sản ruột).
- Thực quản Barrett: Biến đổi niêm mạc thực quản giống như niêm mạc ruột, là yếu tố nguy cơ ung thư thực quản.
- Hẹp thực quản: Mô sẹo phát triển dẫn đến khó khăn khi nuốt.
- Trào ngược thanh quản hầu (LPR): Axit xâm nhập vào cổ họng, gây sưng và khàn giọng.
- Hen suyễn: Axit trong đường hô hấp có thể làm trầm trọng thêm triệu chứng hen suyễn hoặc gây ra triệu chứng tương tự.
Trào ngược dạ dày nên ăn gì?
- Chuối chín: Dễ tiêu hóa, bảo vệ niêm mạc dạ dày, trung hòa axit. Nên ăn sau bữa ăn 30 phút, tránh chuối tiêu.
- Dưa hấu & dưa gang: Trung hòa axit dư thừa, cung cấp vitamin, giảm ợ chua, ợ nóng.
- Quả bơ: Dễ tiêu hóa, cải thiện nhu động ruột, chứa Kali giúp giảm căng thẳng.
- Đu đủ chín: Chứa enzym hỗ trợ tiêu hóa, giảm khó tiêu, trị táo bón.
- Táo: Giàu Pectin, hỗ trợ tiêu hóa, chống táo bón. Nên chọn táo ngọt.
- Dưa chuột: Chứa nhiều chất xơ và vitamin, giúp giảm triệu chứng ợ nóng.
- Việt quất: Cung cấp chất xơ và vitamin C, hỗ trợ lành vết loét dạ dày.
- Mận khô: Nhuận tràng tự nhiên, chứa chất giúp tiêu hóa. Tốt cho người bị trào ngược.
- Nước dừa: Cung cấp khoáng chất, vitamin, kháng khuẩn, chống viêm, hỗ trợ lành vết loét.
- Quả thanh long: Tốt cho tiêu hóa, chứa chất nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày.
- Gừng & nghệ vàng: Chống viêm, hỗ trợ tiêu hóa, nghệ có hoạt chất nano curcumin tăng hiệu quả điều trị.
- Đỗ, đậu: Giàu chất xơ, nhưng có thể gây đầy hơi. Nên ngâm trước khi chế biến.
- Bột yến mạch: Tốt cho tiêu hóa, hấp thụ axit dư thừa.
- Sữa: Cung cấp dinh dưỡng, làm giảm axit dạ dày. Nên uống sau bữa ăn khoảng 2 giờ.
- Bánh mì: Hút axit, giảm tổn thương dạ dày, tốt cho người bị trào ngược.
Tham khảo các thông tin về bệnh dạ dày thực quản nên ăn gì và tránh thực phẩm gì sẽ giúp bạn điều trị và phòng ngừa bệnh này đạt hiệu quả.
Thực phẩm tốt cho người bị trào ngược dạ dày thực quản
Mẹo chữa trào ngược dạ dày tại nhà
- Ăn bữa nhỏ hơn: Các bữa ăn lớn có thể làm dạ dày căng phồng và tạo áp lực lên cơ thắt thực quản dưới (LES). Bữa ăn nhỏ sẽ giúp tiêu hóa nhanh hơn và giảm kích thích sản xuất axit dạ dày.
- Ăn tối sớm: Trọng lực giúp giữ axit ở mức thấp, vì vậy hãy ăn trước khi nằm hoặc đi ngủ vài giờ.
- Ngủ nghiêng bên trái: Tư thế này giúp cơ thắt thực quản dưới nằm ở vị trí cao hơn dạ dày. Nằm ngửa hoặc nghiêng bên phải có thể làm tăng nguy cơ axit trào ngược.
- Giảm áp lực lên bụng: Mặc quần áo thoải mái hoặc xem xét việc giảm cân nếu bạn thừa cân. Điều này có thể hỗ trợ cả ngắn hạn và dài hạn.
- Tránh thuốc lá và rượu: Cả hai đều có thể làm suy yếu LES và tăng cường tính axit trong dạ dày, đồng thời làm chậm quá trình tiêu hóa.
- Sử dụng thuốc không kê đơn: Thuốc kháng axit và alginate, thuốc điều trị trào ngược dạ dày, thực phẩm hỗ trợ dạ dày những lựa chọn hữu ích, đặc biệt khi bạn dự đoán mình sẽ ăn những món ăn có tính axit hoặc giàu dinh dưỡng có thể kích thích dạ dày.
Mẹo giảm trào ngược dạ dày thực quản nhanh chóng
- Đứng dậy.
- Uống một chút nước: Hãy uống từng ngụm nhỏ, không nên uống quá nhiều cùng một lúc để giúp làm loãng axit.
- Nới lỏng trang phục: Tháo thắt lưng hoặc thay quần nếu cảm thấy cần thiết.
- Sử dụng thuốc kháng axit: Đây là một giải pháp nhanh chóng để giảm triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản.
⚠️ Tổng kết
- Trào ngược dạ dày thường đi kèm với các triệu chứng như ợ nóng và trào ngược axit.
- Trào ngược dạ dày thực quản thường xuyên xảy ra khi hàng rào cơ thắt thực quản dưới (LES) bị tổn thương.
- Biến chứng trào ngược dạ dày thực quản: Viêm thực quản, Thực quản Barrett, hẹp thực quản, trào ngược thanh quản hầu (LPR), hen suyễn,...
- Trào ngược dạ dày thực quản nên ăn: Chuối chín, dưa hấu, bơ, đu đủ, táo, dưa chuột, nước dừa, gừng và nghệ vàng, đậu, bột yến mạch, sữa, bánh mì,...
- Treatment. (2021, February 24). About GERD. https://aboutgerd.org/treatment/
- Gastroesophageal reflux disease (GERD). (n.d.). Mayo Clinic. Retrieved October 17, 2024, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gerd/symptoms-causes/syc-20361940
- Acid reflux & GERD. (n.d.). Cleveland Clinic. Retrieved October 17, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17019-acid-reflux-gerd