KIỂM SOÁT TIỂU ĐƯỜNG DỰA TRÊN CHỈ SỐ ĐƯỜNG HUYẾT Ở THỰC PHẨM

Chỉ số đường huyết được biết như một thước đo khả năng làm tăng đường huyết sau khi ăn của một loại thực phẩm so với một thực phẩm nhất định khác. Thông qua chỉ số này cùng với một số hiểu biết về tình trạng bệnh, bệnh nhân tiểu đường có thể xây dựng cho mình một chế độ ăn uống phù hợp và có lợi nhất cho sức khỏe của bản thân. 

CHỈ SỐ ĐƯỜNG HUYẾT LÀ GÌ?

Chỉ số đường huyết viết tắt là GI (Glycemic Index) chính là thước đo khả năng làm tăng đường huyết sau khi ăn của một loại thực phẩm so với thực phẩm chuẩn (như bánh mì trắng). Giá trị của chỉ số đường huyết được phân loại thành 3 mức độ: THẤP (<55), VỪA (56-74) và CAO (75).

Trong thành phần máu luôn tồn tại một lượng đường nhất định. Nếu lượng đường máu này tăng quá cao vượt ngưỡng cho phép sẽ dẫn tới bị bệnh tiểu đường. Hiệp hội đái tháo đường Mỹ đưa ra chỉ số đường trong máu của một người bình thường như sau:

•  Đường huyết lúc đói: 5.0 – 7.2 mmol/L (90 – 130 mg/dL)
•  Mức đường huyết sau ăn 2 giờ đồng hồ: < 10 mmol/L (< 180 mg/dL)
•  Đường huyết lúc bình thường: 6.0 – 8.3 mmol/L (110 – 150 mg/dL)

XẾP LOẠI CHỈ SỐ ĐƯỜNG HUYẾT CHO THỰC PHẨM 

Chỉ số đường huyết của thực phẩm GI không tính dựa trên vị ngọt hay nhạt của thực phẩm, mà dựa vào tốc độ chuyển hóa thành đường sau khi ăn của thực phẩm đó.

–  Thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp (GI ≤ 55): loại thực phẩm này không ảnh hưởng nhiều đến lượng đường trong máu, chứa lượng carbohydrate thấp.

Loại thực phẩm này gồm các loại: Bánh mì 100% ngũ cốc hoặc bánh mì lúa mạch đen, các loại bột yến mạch (cuộn hoặc cắt miếng), cám yến mạch, ngũ cốc muesli, Pasta, lúa mạch, lúa mì bulgar, khoai lang, bắp, củ từ, đậu bơ, đậu Hà Lan, quả đậu và đậu lăng và các loại trái cây, rau không chứa tinh bột và cà rốt.

– Thực phẩm có chỉ số đường huyết trung bình (GI trong khoảng 56- 69): là nhóm thực phẩm chuyển hóa thành đường với tốc độ vừa phải.

Gồm các loại như: ngũ cốc nguyên cám, lúa mạch đen và bánh mì tròn, bột yến mạch, gạo lứt, gạo nếp, các loại mì và nui.

– Thực phẩm có chỉ số đường huyết cao (GI ≥ 70): nhóm thực phẩm hấp thu cao, chuyển hóa nhanh, dễ dàng làm tăng đường huyết.

Các loại thực phẩm như: bánh mì trắng, bánh mì vòng, các loại bột bắp, bột gạo tinh, ngũ cốc ăn sáng, bột yến mạch ăn liền. Thực phẩm từ gạo tẻ, mì gói, mì ống và bơ, khoai lang đỏ, bí ngô, bánh quy, bánh gạo, bỏng ngô, bánh quy mặn.

YẾU TỐ NÀO ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHỈ SỐ ĐƯỜNG HUYẾT?

Dạng thực phẩm:
Thực phẩm càng nhiều xơ (như ngũ cốc nguyên hạt) sự tiêu hóa càng chậm sẽ có chỉ số đường huyết càng thấp.

Cấu trúc tinh bột: 
Thành phần tinh bột gồm amylose và amylopectin. Thực phẩm nhiều amylose sẽ chậm tiêu hóa vì các vòng glucose gắn bó với nhau nên có chỉ số đường huyết thấp. Ngược lại, thực phẩm nhiều amylopectin có chỉ số đường huyết cao hơn cao vì các vòng glucose lỏng lẻo, dễ tiêu hóa, mau đưa vào máu.

Amylose được tìm thấy rau đậu, một số loại gạo. Amylopectin được tìm thấy trong khoai tây…Gạo có hàm lượng amylose thấp sẽ làm quá trình tiêu hóa tinh bột nhanh hơn và làm tăng chỉ số đường huyết. Ăn gạo không chà xát trắng để giữ lớp cám của gạo làm giảm chỉ số đường huyết.

Phương thức nấu ăn: 
Thực phẩm đun nấu kỹ và chế biến càng nhiều thì chỉ số đường huyết càng cao.

Chất xơ: chất xơ làm chậm sự tiêu hóa tinh bột sẽ làm hạ thấp chỉ số đường huyết của thực phẩm. Chất xơ được tìm thấy trong một số trái cây, rau…

Đường: thực phẩm chứa nhiều loại đường khác nhau. Fructose trong trái cây chuyển hóa chậm nên làm giảm chỉ số đường huyết của trái cây. Mức trái cây nên <12% tổng năng lượng.Trái cây chín mùi có chỉ số đường cao hơn trái cây còn xanh vì carbohydrate đã được chuyển ra đường. 

THỰC PHẨM CÓ CHỈ SỐ ĐƯỜNG HUYẾT THẤP TỐT HƠN CHO SỨC KHỎE CỦA BẠN

Với những người bị tiểu đường, việc lựa chọn thực phẩm thực sự rất quan trọng giúp ổn định lượng đường huyết để tránh những biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra. Thường thì nên chọn những loại thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp, và chú ý thêm nên chọn những loại thực phẩm có chỉ số tải lượng đường huyết thấp. Nhu cầu ăn uống là điều đặc biệt cần thiết cho cuộc sống con người, hãy chọn lựa thực phẩm đúng cách, một cách khoa học để nâng cao sức khỏe của bạn và gia đình.

Nhóm thực phẩm này có nhiều lợi ích cho sức khỏe:

– Tạo sức bền thể lực tốt hơn

– Cơ thể nhạy cảm với insulin hơn

– Giảm cholesterol trong máu

– Giảm đói, no lâu hơn

– Cải thiện tâm trạng với người bị trầm cảm nhẹ

– Giảm nguy cơ bệnh tim

NHỮNG LƯU Ý KHI SỬ DỤNG CHỈ SỐ ĐƯỜNG HUYẾT TRONG LỰA CHỌN THỰC PHẨM

• Thực phẩm có độ ngọt cao không chắc sẽ có chỉ số đường huyết  cao.
• Người bệnh đái tháo đường nên ăn thường xuyên thức ăn có chỉ số đường huyết thấp, ăn vừa phải thức ăn có chỉ số đường huyết trung bình và ăn rất ít thực phẩm có chỉ số đường huyết cao.
• Chỉ số đường huyết của một thực phẩm phụ thuộc vào cách chế biến và thay đổi khi ăn chung với các thực phẩm khác.
• Một thức ăn có chỉ số đường huyết thấp nhưng nếu chúng ăn quá nhiều thì đường có thể cao hơn khi chúng ta ăn thực phẩm có chỉ số đường  huyết cao mà ăn lượng ít.
• Nên ăn trong bữa ăn có đầy đủ 4 nhóm thực phẩm như bột đường, đạm, béo và rau, trái cây có tác dụng ngăn cản hấp thu đường nhanh nên làm chỉ số đường huyết chung của bữa ăn giảm.
• Chúng ta không thể nhớ hết chỉ số đường huyết của các thực phẩm, vì vậy khi ăn thực phẩm nên xem thông số ghi chỉ số đường huyết của thực phẩm.

Chúc bạn chọn được cho mình những thực phẩm phù hợp với khẩu vị và áp dụng chế độ dinh dưỡng cân bằng để kiểm soát hiệu quả bệnh đái tháo đường. Xây dựng chế độ ăn uống khoa học bằng những bữa ăn cân bằng, lành mạnh sẽ giúp bệnh nhân tiểu đường kiểm soát và cải thiện tình trạng bệnh của mình một cách đáng kể nhất.

Hãy chia sẻ những ý kiến cũng như thắc mắc của bạn về bài viết tại phần bình luận hoặc bạn có thể liên hệ trực tiếp hotline 1800558898 (Miễn phí cước gọi) và 0941008899 (Zalo) để được các Dược sĩ tại Trung Sơn tư vấn chi tiết.